İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 10, Sayı 80  Nisan 2021  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Fulya SAVAŞ, Sibel S. SEVİM

NO Makale Adı
1613557471 ENDÜSTRİYEL DUVAR KAPLAMALARI SERAMİKLERİNDE SELÇUKLU GEOMETRİSİNİN KULLANIMI

Seramik kaplama malzemeleri, Selçuklu Devri 13. yüzyıl mimari yapıların iç ve dış yüzeylerinde yüzyıllar boyu kullanılmış, zengin desen özelliklerinin yanı sıra desenlerin kompozisyonlardaki olağanüstü kullanım ile bu kültürel mirasın değerini arttırmıştır. Selçukluların kendilerine özgü teknik ve desen anlayışı dönemin karakteristik özelliğini oluşturmaktadır. Özellikle geometrik desenlerin en çarpıcı uygulamaları Selçuklulara ait mimari yapıların bezemelerinde görülmektedir. Bu dönem duvar kaplama bezemelerde yaygın kullanılan tasarım elemanlarından biri olan geometrik desenler, tasarım, teknik ve çeşitlilik bakımından oldukça zengindir. Bu geometrik desenler, biçimsel özellikleri yanında desen çeşitliğindeki zenginlik, kompozisyonlarda geniş bir alana sahip olan sonsuzluk ve simetri anlayışını yansıtarak olağanüstü kullanımı ile kültürel mirasımıza önemli katkıda bulunmuştur. Anadolu topraklarındaki seramik sanatının sanayiye dönüşmesi Cumhuriyet dönemine dayanır. Seramik sektörünün kuruluşu 1950’li yıllarda başlayan planlı kalkınma dönemlerine rastlar. 18. yüzyıl Sanayi Devrimi ve teknolojinin gelişmesi ile birlikte seri üretimin gündeme gelmesi, seramik endüstrisinin ve tasarım gereksiniminin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu süreçte, çinilerin yerini, seramik kaplaması olan karolar almıştır. Kültürel birikimin geçmişten geleceğe aktarılmasında bir köprü oluşturan Selçuklu çini sanatı mirası binlerce yıldır süregelen sanat birikimini nesilden nesille aktararak günümüze ulaştırarak, Türk seramik sektörüne bir tasarım mirası olmuş ve ayrıca günümüzde mimari ve seramik endüstrisinde çalışmalara ilham kaynağı olmaya da devam etmektedir. Bu makalede; Anadolu Selçuklu geometrisi ve günümüz mimarisi endüstriyel duvar kaplamalarında kullanım biçimleri incelenmekte ve Selçuklu döneminin günümüzdeki çalışmalara etkisi açıklanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Geometri, Seramik kaplama, Selçuklu