İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 9, Sayı 74  Ekim 2020  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Melda ÖZDEMİR, Yasemin EKEN

NO Makale Adı
1601145254 BİR EL SANATLARI ÜRÜNÜ OLARAK KARAGÖZ TASVİRLERİNİN YAPIMI VE HAYALİ ŞİNASİ ÇELİKKOL’UN İCRA GELENEĞİNDEKİ YERİ

Karagöz, taklide ve karşılıklı konuşmaya dayanan, şeffaflaştırılmış deriden yapılan iki boyutlu tasvirlerin, çubuklar yardımı ile oynatılarak, arkadan verilen ışıkla beyaz perde üzerine yansıtılması temeline dayanan gölge oyunudur. Türk Kültür tarihi içinde karagöz, halkın yaratıcılığını, tavrını ve anlayışını yansıtan, halk mizahının bir ürünü ve toplumun çeşitli toplumsal ve siyasal sorunlarını konu alan bir gösteri sanatıdır. Gölge oyunu karagöz Türk el sanatlarının sahne sanatlarına dönüşümünün dünyadaki ilk ve tek örneği olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca Türk halk kültürü ile de yakın ilişkisi bulunan Karagöz tasvirleri sadece dekoratif tasvir ya da resimler değil Türk halkının karakter özelliklerini yansıtan, kültürünü mizahını, eğlencesini ve edebiyatını temsil eden önemli bir semboldür. Unesco tarafından kabul edilen ‘Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nin ‘Gösteri Sanatları’ maddesi kapsamında yer alan Türk Gölge oyunu Karagöz, dünyadaki gölge oyunu örnekleri arasında önemli bir yere sahiptir. bu çalışmada amaç, Türk Gölge Oyunu Karagöz’ün günümüzde yaşayan en önemli ustalarından olan Hayali R. Şinasi Çelikkol’un sanatı ve hayatını incelemektir. Çalışmada, Karagöz tarihi, tasvir yapımında kullanılan araç gereçler, tasvir yapımı ve Hayali R. Şinasi Çelikkol’un hayatı, sanatı ve gölge oyununa katkıları hakkında bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler: Gölge oyunu, Karagöz, Karagöz tekniği, Şinasi Çelikkol, kültürel miras