İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 14, Sayı 119  2025/4  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Yusuf Ziya HALEFOĞLU, Deniz YARDIMCI

NO Makale Adı
1762243067 SALBAŞ KİLİNİN SERAMİKTE BOYARMADDE OLARAK KULLANIMI

Seramik yüzeylerde beliren renk, formun ruhunu yansıtan en etkileyici dildir; bu renkler, sırların ateşle dansı sırasında geçirdiği gizemli dönüşümlerle hayat bulur. Çukurova Bölgesi insanlığın en eski yerleşim bölgelerinden birisidir. Jeomorfolojik yapısı dolayısıyla bölge topraklarının seramikte kullanılabilir olmasına fırsat sunmuştur. Çalışmada, Adana ilinin Çukurova ilçesinin Salbaş köyünden çıkarılan Salbaş kilinin seramik bünyelerde, endüstriyel kaplama malzemesi olan yer ve duvar karolarında boyar madde olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Salbaş kili doğrudan bünye üzerinde renklendirici olarak kullanılmasının yanında, farklı oranlarda alüminat, silikat katkıları ile de kullanılarak oluşan renk tonları ortaya konmuştur. Deneysel çalışmalarda, fırınlama süreci sonucunda elde edilen renk değişimleri, CIE L*a*b* renk koordinatları kapsamında ölçülerek nicel verilerle ifade edilmiştir. Salbaş kilinden elde edilen boyar maddenin 1192°C üzerinde fırınlama sonrası renk şiddetinde artış gözlemlenmiştir. Altın sarısından, koyu hardal tonlarına kadar geniş bir renk skalası sunmuştur. Görsel etkisi yüksek yarı mat ve parlak dokular gözlemlenmiştir. Bu çalışmalardan sonra Salbaş kilinin endüstriyel kaplama malzemelerinde ve baskı teknolojilerinde boyar madde olarak kullanılabileceği ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Salbaş kili, seramik, Çukurova