İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 14, Sayı 117  2025/2  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Meryem Gizem KARAHAN, Merih TEKİN BENDER

NO Makale Adı
1738828642 BÜNYAMİN BALAMİR'İN ESERLERİNDE ÖNE ÇIKAN HİTİT İMGELERİ

Anadolu’da Hatti topluluğunun devamında yer alan Hititler, kültürel anlamda tarihe damgasını vuran bir medeniyettir. Bu topraklarda yaklaşık olarak M.Ö. 2000’lerin başlarında gelişen ve bronz çağı kültürünün en önemli buluntularını veren Hitit Uygarlığı, sanat tarihinde önemli bir yere sahiptir (Eczacıbaşı vd, 1997: 769). Hititlerin başkenti olan ve birbirinde farklı beş uygarlığa ait kültürel değerleri günümüze taşıyan antik kent Hattuşaş, 1986 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirasları listesine girmiştir. Hattuşaş, anıtsal yapıtları ve mimarisiyle dönemin en görkemli imparatorluğu olan Hititlerin sanat yapıtlarını ve uygarlığa ait bilgileri günümüze taşımıştır (Kadı, 2023: 156). Bu köklü Uygarlığın coğrafyasında doğup, çocukluk ve gençlik yıllarını bu kültürün mirasıyla geçiren Çorumlu sanatçı Balamir, ilham aldığı Hitit imgelerini fantastik soyutlama ağırlıklı mekânlar barındıran resimlerinde özgün bir şekilde yorumlamaktadır. Sanatçı, Hitit Uygarlığından günümüze ulaşan törensel semboller, idoller, anıtlar ve hayvan figürlerine eserlerinde sıkça yer vermektedir. Çocukluk yıllarının geçtiği Anadolu’daki köyünün masalsı doğasına duyduğu özlemi, hayallerini ve duygularını, alışılmışın dışındaki renklerin ritmi ile taşıyarak soyut- somut ilişkisi içerisinde sonsuz mekânlar resmetmektedir. “Sanatın yüreği yöresel, dili evrenseldir" diyen Balamir (Balamir, Röportaj, 2024), kültürel değerleri çağdaş bir üslupla sanatına yansıtmaktadır. Doğa görünümleri ile binlerce yıl önce yaşamış bir uygarlığa ait nesneleri resimlerinde birleştirmektedir. Bu makalede konu olarak ele alınan Hitit imgeleri, sanatçının eserlerinde yer verdiği imgelerle sınırlandırılmıştır. Bu çalışmada yıllarını sanatsal üretimle geçirmiş akademisyen sanatçı Bünyamin Balamir’in fantastik mekânlarla buluşturduğu Hitit imgeli eserleri araştırılmakta ve bunlardan 5 tanesi örneklem olarak sanat eseri analizi yöntemi ile değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Araştırma yoluyla, çağdaş Türk sanatında tarihsel imgelerin yeniden yorumlanmasına dair önemli bir örnek sunularak, sanatçıların kültürel mirası nasıl dönüştürdüğü ortaya konulmaktadır. Aynı zamanda, Hitit imgelerinin günümüz sanat pratiğindeki yerini inceleyerek, Türk sanat tarihine Bünyamin Balamir’in eserleri örnekleminde katkı sağlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Bünyamin Balamir, Hitit Uygarlığı, Çağdaş Türk Sanatı, İmge