Nurullah Berk (1904-1982), yaptığı resimler, yazdığı sanat kitapları ve yazılarıyla Türk resim sanatı tarihinin duayenlerinden biri olmuştur. Sanatçı, önemli ressamların atölyelerine katılmış, kübizm ve konstrüktivizmden etkilenmiş, “Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği” ve “d Grubu”nda önemli roller almıştır. Bu çalışmada, Nurullah Berk’in resimlerinde kadın figürlerini tematik bir yaklaşımla irdelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yaklaşımı ve veri toplama aracı olarak doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verilerini, sanatçının 11 resmi oluşturmaktadır. Kadın figürlerini doğru şekilde değerlendirebilmek amacıyla çalışma üç bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde, Berk’in hayatı, sanat anlayışı ve dahil olduğu sanat grupları incelenmiştir. İkinci bölümde, sanatçının yaşadığı dönemdeki kadın algısı değerlendirilmiştir. Son bölümde, Berk’in kadın figürlü resimlerinden seçilen resimleri incelenmiş, kadın figürlerinin iki ana eksende değerlendirilmesi gerektiği tespit edilmiştir. İlk olarak Cumhuriyet ideolojisinin kadını temsil etmesi bakımından, ikinci olarak minyatür şemasında oryantalist etkili geleneksel unsurları yansıtması bakımından sınıflandırılmış ve irdelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Nurullah Berk, kübizm, Cumhuriyet Dönemi, oryantalizm, minyatür
|