19. yüzyıldan başlayarak Azerbaycan coğrafyasında siyasi durumun değişmesi, bölgede Azerbaycan, Rusya, Gürcistan, Ermenistan, İran ve Türkiye devletlerinin sınırlarının yeniden belirlenmesi yaşam ve kültürün parçalanmasına, bazen de yok olmasına neden olmuştur. Azerbaycan’da Terekeme bölgesinde üst ve baş giyimleri içerisinde önemli yeri sahip olan Basgal ‘‘Kelağayı’’ yazmaları yoğunluktadır. Basgal Azerbaycan’da İsmailli ilinin kasabalarından biridir. Tarihi Hauz mahalının başkentidir. Basgal şehri Azerbaycan’ın ipek kumaş üretimi merkezlerinden biri olarak tanınmaktadır. Basgal, tarihte yaylalara ve başkent Fitdağ kalesine yerleşen Terekeme bölgesindeki obalarının ipek kumaş ihtiyacını karşılamıştır. Basgal “Kelağayı” yazmaları başörtüsü olarak kullanıldığı gibi erkekler için “Kelağayı” kumaşından mendiller de üretilmiştir. Çalışmada “Kelağayı” yazmaları hakkında bilgi verilecektir. Kelağayı yazmalarının geçmişi, günümüzdeki üretim ve kullanım şekilleri anlatılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Azerbaycan kültürü, Basgal, Kelağayı, Kelağayı desenleri
|