Türk kültüründe kadim bir geçmişe sahip dokumalar üzerindeki motifler inanç, duygu ve düşünceleri ifade etmeleri ile kaynak niteliğindedir. Anlamsal kaynakları mitoloji, din, inanış, ritüeller gibi unsurlardan gelen motifler somut ve/veya somut olmayan unsurların simgeleştirilmesiyle, dokumalar üzerinde biçimsel bir boyut haline dönüştürülmüşlerdir. Birçok yöre dokumasında karşılaştığımız kimi motifler biçimsel olarak aynı olsa da aynı coğrafyanın bile farklı bölgelerinde başka isimlerle anılabildiği gibi, birbirine zıt duygu, düşünce ve inançları da temsil edebilmektedir. Türk kültürünün ve el sanatlarının önemli bir mirası olan dokumalar konusunda yapılacak çalışmalarda ürünün teknik özellikleri yanında motifsel kayıtlarının da alınması gerekmektedir. Bununla birlikte yöresel dokumaların gösterge dizgelerinin çözümlenerek anlamlandırılması, kompozisyon özellikleri incelenen dokuma üzerinde iletmek istediği mesajların okunması ve kodların gelecek kuşaklara aktarılması kültürel mirasın sürdürülebilirliği ve tanınırlığı açısından da önemlidir. Bu çalışmada barınma, örtünme görevinden sıyrılarak, dokumaların bir iletişim unsuru olmasını sağlayan motiflerin örtük anlamları göstergebilimsel çözümleme yöntemleri kullanılarak okunmaya çalışılmıştır. Günümüzde birçok sanat dalı temel amacı, anlamı ve anlam oluşumunu incelemek olan, göstergebilim kuramından ve yöntemlerinden yararlanarak çözümlemeler yapmaktadır. Çalışmada örnek olarak seçilen Kilim Seccadenin kompozisyonunu oluşturan motifler, üst plan; renkler ise arka plan olarak iki bölümde ele alınmış, ön ve arka plan tüm gösterilenler birlikte okumaya tabi tutulmuştur. Örnek gösterge, gösteren, gösterilen, dizisel ve dizimsel çözümlemeler yapılmış, düzanlam ve yananlam karşıtlıkları ile açıklanmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kilim, seccade, motif, simge, göstergebilim