İnsanoğlunun günlük kullanım ihtiyaçları doğrultusunda ortaya çıkan, zaman içinde kültürlerin anlatım araçlarından biri haline dönüşen işlevsel obje üretimi Paleolitik Çağ’a değin uzanmaktadır. İçgüdüsel olarak beslenme, barınma ısınma gibi çeşitli motivasyonlar doğrultusunda yaptıkları yaratımların yanı sıra manevi ihtiyaçlarında kullanılan inanç objeleri karşımıza çıkmaktadır. Bu yaratımların malzemesi doğada kolay bulunabilen taş, kemik ve seramik kili olmuştur. Ancak daha çok plastik özelliği sebebi ile seramik tarihin erken evrelerinden itibaren özellikle üç boyutlu figüratif anlatımda geleneğinde kült figürinlerde kullanılmıştır. Prehistorik toplumlara ait kült objeleri arkeoloji, antropoloji, teoloji, mitoloji, felsefe ve sanat tarihi, sanat gibi pek çok disiplinin çalışma alanındadır. Bu çalışmada, Günümüzde ilk çağ toplumlarının inanç sistemlerine dayandığı varsayılan yaratımlar olan tanrıça figürinleri, antropomorfik kap-kaçak, riton libasyon testileri, inanç motivasyonu doğrultusunda kullanılan kült objeleri çatısı altında ele alınmıştır. Bahsi geçen yaratımlar günümüzde geriye dönük çalışmalarda sanatın içinde yer almaktadır. Kült objeleri imgelem olarak Çağdaş Türk seramik sanatında yansımaları değerlendirilip analiz edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında bahsi geçen seramik kült objeleri Anadolu’ya ait arkeolojik buluntular özelinde ele alınmıştır. Geçmişten günümüze imge olarak ana hatlarıyla irdelenmiş ve günümüz çağdaş seramik sanatına yansımaları yerli sanatçıların eserlerinden oluşan örnekler aracılığıyla aktarılmıştır..
Anahtar Kelimeler: İnanç Objesi, seramik, figüratif, kült
|