İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11 Sayı 98  2022/10  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Serpil YAYMAN ATASEVEN

NO Makale Adı
1666122083 SOYUT DIŞAVURUMCULUĞUN OLUŞUM SÜRECİ İÇİNDE FİGÜRATİF RESMİN YERİ

Soyut Dışavurumculuk ilk defa,1919’da Alman ekspresyonistlerin figüratif anlayışta olmayan soyut resimlerini açıklamak için kullanılmıştır. 20. yüzyılın başında Paris, sanatın merkezi olarak kabul edilmiştir. İkinci Dünya Savaşı sırasında Avrupa ülkelerinde görülen savaşın olumsuz etkileri ve özgürlüklerin kısıtlanması birçok sanatçının New York’a göç etmesine neden olmuştur. Böylece New York soyut sanatın merkezi haline gelmiştir. Amerikalı sanatçılar, “Federal Sanat Projesi” adı altında, büyük boyutlu çalışmalar yapmışlardır. Belirli bir amaca yönelik olan bu çalışmalar sanatçıların yaratıcılıklarını engellemiştir. Bu program kapsamında toplumsal gerçekçi çalışmalar yapmaları istenen sanatçılar, bunun aksine Avrupalı sanatçıların önderliğinde soyut resme yönelmişlerdir. Bu dönemde, Avrupa’dan Amerika’ya göç eden Jackson Pollock’ın action pointing tarzındaki resimleri onlar için iyi bir örnek olmuştur. 1940’ların ikinci yarısında Soyut Eıkspresyonizm içinde iki resimsel üslubun oluştuğu görülmüştür. Bunlardan ilki Willem de Kooning’in yaptığı bilinçdışı gerçekleri kadın figürü kullanarak dışa yansıttığı resimler ile, ikincisi, Mark Rothko’nun resimlerinde ki tüm detayların yok olduğu biçim anlayışına yönelen resimlerdir. Bu çalışmada, araştırma modeli olarak tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada literatür taraması yapılarak çalışma için gerekli kaynaklara ulaşılmıştır. Araştırmanın sonucunda, Soyut Ekspresyonizm sanat akımı içinde görülen soyut ve somut resmin yerinin, dönemin sosyal ve politik anlayışı içinde sürdüğü görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: Soyut Ekspresyonizm, Figür, Savaş, Jackson Pollock, Willem de Kooning