İki telli sazlar Anadolu’daki en eski saz tiplerinden biridir. Çalış teknikleri ve duyuluş özellikleri bakımından oldukça zengin bir yapıya sahiptir. Merkezinde Anadolu’nun olduğu geniş bir coğrafyada görülen bu saz tipi farklı ülkelerde var olan akraba çalgılarla pek çok bakımdan benzerlik göstermektedir. Kültürün en saf ve mistik örneklerinin icra edildiği ikitelli sazların literatürü incelendiğinde kültürlerarası etkileşim ve paylaşımın izlerini tespit etmek mümkün olmaktadır. Ait olduğu kültürün geçmişten bugüne estetik algısını ve kültürel ayak izlerini taşıyan bu mistik sazın hangi coğrafyada ve hangi çalgılarla benzeştiğinin betimsel olarak incelenmesinin müzikal değerlendirmelerin daha doğru temellerde yapılabilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırmada temel olarak Anadolu’da var olan iki telli sazlar ile dünyadaki benzer çalgılar arasında coğrafi ve kültürel açıdan doğru ilişkilendirmeler yapılabilmesine katkı sağlamak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda betimsel bir çalışma yürütülmüş, yakın coğrafyada ortak tarihsel süreçlerden geçmiş ülkelerde var olan iki telli çalgılar tespit edilmiş ve temel özellikleri üzerinden benzerlik ve farklılıkları ele alınmıştır. Çalgıların müzikal ve yapısal özelliklerine dair yapılan tespitlerin çalgıların tarihsel ve müzikal ortaklıklarının anlaşılması bakımından bu alanda yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Bağlama, iki telli saz, ikitelli