İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11, Sayı 93  2022/5  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Lokman TAY

NO Makale Adı
1653999696 ERDEMLİ-SORGUN KÖYÜ SU DEĞİRMENLERİ

Bu çalışmada Mersin’in Erdemli İlçesi’ne bağlı Sorgun Köyü’nde bulunan su değirmenleri incelenmiştir. Mersin il merkezinin 35 km. batısında yer alan Erdemli; güneyde Akdeniz, kuzeyde Toros Dağları ile çevrilidir. Sorgun Köyü ilçe merkezinin kuzeyinde Toros Dağları’nın üzerine kurulmuştur. Köyün kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Arşiv taramalarında köye dair herhangi bir kayda rastlanmamıştır. Köyün tarihlendirmesine yönelik tek somut veriyi 1848 tarihli cami oluşturmaktadır. Bu bilgiden hareketle köyün 1848 yılından önce kurulduğu kabul edilebilir. Tarıma elverişli bir coğrafyaya sahip olan köy içerisinde çok sayıda doğal su kaynağı bulunmaktadır. Buna bağlı olarak köyün ekonomisi büyük oranda meyve ve sebze yetiştiriciliğine dayanmaktadır. Köyün su kaynaklarına sahip olması tarımın yanında su değirmenlerinin kurulmasına da imkân tanımıştır. Yapılan arazi çalışması neticesinde Sorgun Köyü’nde altı adet su değirmeni tespit edilmiştir. Değirmenlerden bir tanesi 1994 yılına kadar Sorgun Köyü’nün bir mahallesi (Küçük Sorgun) konumunda olan ancak bu tarihten sonra köy statüsü kazanan Toros Köyü’nde yer almaktadır. Değirmen, inşa edildiği tarihte Sorgun Köyü sınırları içerisinde olduğundan çalışmaya dâhil edilmiştir. Tespit edilen altı değirmenden üçü tamamen yıkılmıştır. Diğer üç değirmen de terk edilmiş ve yıkılmaya yüz tutmuştur. Bu çalışmayla en azından bugün kalıntıları ve izleri tespit edilebilen su değirmenlerini belgelemek ve bilim dünyasının dikkatine sunmak amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Erdemli, Sorgun Köyü, Toros Köyü, Su Değirmeni