İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11, Sayı 93  2022/5  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Erdal KURTÇU

NO Makale Adı
1652099575 ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ MODERNLEŞME POLİTİKALARI İÇERİSİNDE “MİLLİ MÜZİK” OLGUSU VE HALİL BEDİ YÖNETKEN

Türk tarihinde modernleşme süreci; siyasi, askeri, hukuki, ekonomik ve sosyal alanlarda ortaya konulan yenilik hareketleri ile Osmanlı döneminde başlamış ve bu süreç Türk düşünce sisteminde önemli değişimlerin temelini oluşturmuştur. Ülkemizde birçok alanda etkileri görülen bu sürecin müzik alanına yansımaları, Osmanlı dönemi ile Cumhuriyet dönemi arasında bazı farklılıklar taşımaktadır. Erken Cumhuriyet dönemi ele alındığında, milli müzik kavramı ve bu çerçevede Türk kültürünü yansıtan, uluslararası boyutta temsil gücüne sahip milli ve çağdaş bir müzik oluşturulması üzerine yürütülen çalışmaların öne çıktığı görülmektedir. Dönemin müzik politikalarının belirlenmesinde Ziya Gökalp’in fikirleri başat rol oynarken, “milli müzik” kavramı da bu dönemde ortaya çıkmıştır. Bu araştırmada, dönemde yaşamış olan önemli Türk müzikologlarından Halil Bedi Yönetken’in, harf inkılabı öncesinde yayımlanmış olan çeşitli makaleleri incelenerek konu ile ilgili görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, Yönetken’in Batı müziği form ve teknikleri ile “Türk’ün öz sesi” olarak nitelediği “halk müziği” öğelerinin sentezlendiği milli ve çağdaş bir müzik oluşturulması konusunda; medeniyet, milliyet ve hars kavramları üzerine şekillenen düşünceleri ile yol gösterici bir rol üstlendiği ve bu düşüncelerinin oluşmasında Ziya Gökalp’in fikirlerinin önemli ölçüde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar kelimeler: Modernleşme, milli müzik, Halil Bedi Yönetken, erken Cumhuriyet dönemi, Osmanlı Türkçesi