İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11, Sayı 90  2022/2  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Ahmet Hakan BAŞ, Fikri SOYSAL

NO Makale Adı
1646743088 ALÂEDDİN YAVAŞCA’NIN ŞARKILARINDA SEVGİLİ KAVRAMINA ONTOLOJİK BİR BAKIŞ

Klasik Türk musikisi silsilesinin son temsilcilerinden Alâeddin Yavaşca, çok yönlü kişiliğiyle gerek bestekârlığı, söz yazarlığı ile gerekse hocalık vasıfları ile Türk müziğine yön vermiş, meşk sisteminin son dönem hocalarından biri olmuştur. Bu araştırmada bestekârın eserlerindeki güfteler incelenmiş, sevgili kavramına yönelik ontolojik bir inceleme yapılmıştır. Araştırmada, tarihsel yöntem ile ontolojik yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın evreninde bulunan, bestekârın hem sözünü hem de müziğini yazmış olduğu eserlerin arasından “sevgili” temalı olan on eser amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilmiştir. Bu seçilen eserlerde ontolojik yöntemin dış yapısına göre çıkarımlar yapılmıştır. İlk incelenen eserde, bestekâr ayrılıktan bahsetmiş, bir nağme ile gönülden gönüle dinleyicilerinin kalbine ulaştığını, ayrılık yarasının kapanmadığını, eğer kapansaydı ayrılığın olamayacağını, ayrılık olmadığı durumda ise aşkın oluşmayacağını vurgulamıştır. Sonraki satırda bestekâr kendini bir çalgıya benzeterek, aşığın gönül telinin kırıldığını, o kırık teli nağmeye dönüştüren mızrabın sevgili olduğunu ifade etmektedir. Bu çalışma ile Türk müziği bestekârlık alanına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Alâeddin Yavaşca, şarkı, klasik türk musikisi, meşk silsilesi, sevgili kavramı, sevgili teması