İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11, Sayı 91  2022/3  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Damla KARŞU CESUR

NO Makale Adı
1646222356 POPÜLER KÜLTÜRDE REKLAMCI TEMSİLLERİNİN DÖNÜŞÜMÜ: “YÜZ NUMARALI ADAM (1978)” VE “RECEP İVEDİK 2 (2009)”

Türkiye'de modern reklamcılık 1920’lerde, Cumhuriyetin ilanından sonra gelişmiş, ancak 70'li yıllarda önemli bir iş kolu halini almıştır. Buna rağmen Türkiye’deki reklam sektörü 80'li yıllarda uygulanan liberal ekonomi politikasıyla birlikte son derece büyümüştür. Bu dönemden sonra yabancı ortaklıklar, küresel markaların ülke pazarına girişi ve gelişen iletişim teknolojileri küresel bir entegrasyonun önünü açmıştır. Bu doğrultuda çalışmada reklamcı temsillerinin de zaman içinde nasıl değiştiği popüler kültür ürünü olarak Türk filmleri çerçevesinde araştırılmaktadır. Bu nedenle biri 70 diğeri ise 2000’li yıllara ait, reklam sektörüne giren sıradan bir adamın hikâyesinin anlatıldığı ve dolayısıyla tema olarak birbirini anımsatan iki farklı Türk komedi filmi olarak “Yüz Numaralı Adam (1978)” ve “Recep İvedik 2 (2009)” filmleri ele alınmıştır. Söz konusu filmlerdeki reklamcı temsilleri reklamcıların demografik, psikolojik, fiziksel ve sosyo-ekonomik özellikleri ile ajans pratikleri temaları doğrultusunda şekillenen içerik analizi tekniği ile nitel olarak incelenmiş, dönemin ekonomik ve sosyal koşullarıyla ilişkili olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular ise, her iki filmdeki söz konusu temsillerin birbirinden ilgili temalar doğrultusunda farklılaştığını ortaya koymaktadır. Her iki film arasındaki farklılaşan reklamcı temsilleri üzerinde ise mikro çerçevede 80'li yıllarda benimsenen liberal ekonomi politikasına dayalı olarak yaşanan ekonomik ve sosyal değişimler ile makro düzeyde gitgide küreselleşen ekonomi ve gelişen iletişim teknolojilerinin önemli bir rol oynamış olabileceği işaret edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Reklamcı, reklamcı temsili, Türkiye’de reklamcılık