İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11, Sayı 94  2022/6  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Neslihan ÖZGENÇ ERDOĞDU, Eda KAYA, Gamze SAVAŞ, Deniz MENGİ

NO Makale Adı
1644331730 YABANCILAŞMA KAVRAMI ÜZERİNDEN EDVARD MUNCH’UN SANATINA BAKMAK

Sanayileşme ve ardı sıra gelen Dünya Savaşlarının kültürel yaşama olduğu gibi bireyler üzerinde de birçok olumsuz etkileri olmuştur. Bu etkilerin başında, bireyin kendine ve çevresine yabancılaşması gelmektedir. Yabancılaşma, en genel anlamıyla bireyin kendi benliğine ve yaşadığı kültüre yabancılaşması olarak tanımlanır. Doğadan uzaklaşan bireylerin, değişen yaşam koşullarına uyum sorunu olarak da değerlendirilebilecek yabancılaşma, modern insanın başa çıkmak zorunda olduğu temel problemlerinden biri olarak günümüze kadar gelmiştir. Kişilik bozuklukları, depresyon, tükenmişlik hissi, bireysel ve kitlesel yozlaşmalar gibi örneği çoğaltılabilecek bu psikolojik durumlar, yabancılaşmanın belirtileri arasında kabul edilir. Toplumları bireysel ve kitlesel olarak olumsuz yönde etkileyen yabancılaşma duygusunun sanat alanına yansıması da kaçınılmaz olmuştur. Yabancılaşma, özellikle 20. Yüzyılın ilk çeyreğinde bazen saldırgan bir tepki, bazen de melankolik bir tavır olarak kendini gösteren ekspresyonizm sanat akımında öne çıkan kavramlardan biridir. Bireyin maruz kaldığı sosyo kültürel-ekonomik ve psikolojik sorunlara tepki niteliğinde çıkış yapan ekspresyonizm bu bağlamda, içe dönüklüğün, hayal kırıklıkların ve isyanın görünür kılması açısından sanat tarihinde önemli bir yeri vardır. Bu çalışma; 19. Yüzyılın son çeyreğinden bu yana, hızla gelişen endüstri sonucu değişen kent yaşamı ve kent insanının kendini köle eden bir düzen kurması, ardı sıra yaşanan savaşlar ve getirdiği yıkımlar gibi pek çok nedenler sonucu, insanın kendine ve topluma yabancılaşmasını konu edinmektedir. Tüm bu oluşumların ekspresyonizm ve Edvard Munch’un sanatına etkisini irdelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler: Yabancılaşma, Ekspresyonizm, Edvard Munch, Sembolizm