İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 11, Sayı 90  2022/2  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Ceylan Sebik GÜNDÜZ, Gamze Aydın ERYILMAZ, Yeliz YAZICI

NO Makale Adı
1643972502 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN NFT-BLOK ZİNCİR PLATFOMU KAPSAMINDA KRİPTO SANAT ALGISI

Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin NFT (Non Fungible Token) blok zincir platfomu kapsamında kripto sanat algısını incelemeyi amaçlamaktadır. Nicel araştırma deseni ile geliştirilen araştımanın evreni Ondokuz Mayıs Üniversitesinde öğrenim görmekte olan bütün alanlardan öğrenciler olup, örneklemi bu öğrencilerden rastgele seçilmiş 384 kişi olarak belirlenmiştir. Araştırmanın verisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesinde fen, sosyal, sağlık ve güzel sanatlar alanlarında 2021-2022 akademik güz yarıyılında okuyan öğrencilerle gerçekleştirilen anketlerden sağlanmıştır. Veriler; NFT kripto sanattan haberdar olup olmama durumuna göre iki grup itibariyle değerlendirilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde SPSS 21 paket programı kullanılmıştır. Veriler; fen, sosyal, sağlık ve güzel sanatlar alanlarında okuyan gruplara göre analiz edilmiştir. Öğrencilere ait özelliklerin değerlendirilmesinde frekans dağılımı, yüzde ve ortalama değerden yararlanılmıştır Ayrıca, likert tipi ölçeklerin değerlendirilmesinde, öğrencilerin kripto sanat algısına yönelik görüşlerine ilişkin sorulara verdikleri cevapların ortalaması dikkate alınmıştır (kesinlikle katılmıyorum: 1, katılmıyorum: 2, kararsızım: 3, katılıyorum: 4, kesinlikle katılıyorum: 5). Araştırmada, ortalamalar arasındaki farklılığın ortaya konulmasında; verilerin normal dağılım göstermesi halinde varyans analizi (ANOVA), normal dağılım göstermemesi halinde ise Kruskal Wallis H testi kullanılmıştır. Gruplar arasındaki farklılıkta ise parametrik olmayan ki-kare testinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları, öğrencilerin %55.5’inin NFT kavramından haberdar olduklarını, %31.3’ünün Kripto Para sistemini, %5.7’sinin ise kripto sanat NFT’yi kullandıklarını göstermektedir. NFT kripto sanattan haberdar olma durumları, cinsiyet, öğrenim gördüğü birim, kendisi ile anne ve babasının sanatla ilişkisi, kendisinin ve annesinin teknolojiyle yakınlığı ve ilgilendiği sanat türü açısından karşılaştırılmış ve istatistiki olarak anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir. Blok zincir kripto platformlarının güvenilirliği değerlendirildiğinde, öğrencilerin %35.6’sı bu sistemi güvenilir bulduklarını ifade etmişlerdir. Sonuç olarak, henüz çok yeni bir kavram olan kripto sanat sistemlerinin üniversite öğrencileri arasındaki kullanım düzeyi düşük olmakla beraber, katılımcıların teknoloji ile aralarındaki ilişkiye göre farkındalık düzeylerinde önemli değişiklikler göstermektedir. NFT'ler mülkiyeti ve şartları doğrulamak için akıllı sözleşmeler kullanmaktadır. Fakat araştırma bulgularında öğrencilerin büyük çoğunluğun blok zincir sistemlerinin güvenirliliği konusunda kararsız olduklarını belirtmişlerdir. “Bir sanat eseri orjinali yerine geçer mi?” öncülünde öğrencilerin çoğu katılmıyorum seçeneğini işaretlemiştir. Yine araştırma bulguları bağlamında öğrencilerin büyük çoğunluğunu NFT’den haberdar olanlar oluşturmakta ve kendilerini potansiyel NFT üreticileri olarak görmektedirler.

Anahtar Kelimeler: Kripto sanat, sanat ekonomisi, blok zincir, disiplinler arası, dijital sanatlar