Mağaradan günümüz konutuna kadar, her mekânda barınma ihtiyacının yanında beslenme de bir diğer önemli ihtiyaç olmuştur. Beslenme ihtiyacı karşılanırken ateşin keşfi ve pişirme eyleminin ortaya çıkmasıyla ocak kavramı oluşmuştur. Barınma mekânlarında farklı şekillerde varlığını sürdüren ocak; Türk kültüründe de zaman içerisinde önemli bir yere sahip olmuştur. Günümüzde varlığını farklı isimlerle ve mekânlarda hala devam ettirebilen ocak kavramının kültürel sürdürülebilirliği ise tartışma konusudur. Çalışmanın amacı ocak kavramının mekânsal ve yapısal olarak geçirmiş olduğu değişimler ve kültürel sürdürülebilirliğinin irdelenmesidir. Bu kapsamda ocak kavramının dört farklı dönemdeki kullanımına ilişkin literatür taraması yapılarak mekân içerisindeki konumu irdelenmiştir. Bununla beraber ocak kavramının kültürel sürdürülebilirliğine ilişkin değerlendirmesini yapabilmek amacıyla üç (X, Y ve Z kuşağı) farklı kuşaktaki yaş grupları ile online ve yüz yüze anket yapılmıştır. Anket formu likert tipi ölçekte hazırlanmış, anket sonucundaki veriler SPSS 23.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Veriler değerlendirilirken frekans, yüzdelik dağılım ve aritmetik ortalama kullanılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda, ocak kavramının Türk barınma mekânlarındaki değişimi ortaya konulmaya çalışılarak, ocağın kültürel sürdürülebilirliği ile ilgili çıkarımlar yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Ocak, konut, kültürel sürdürülebilirlik, geleneksel Türk evi
|