Bu araştırma, ayağın ve ayakkabının kültür ve sanat tarihindeki özel anlamları hakkındadır. Ayağın sadece bedenin bütünlüğüne hizmet eden bir parça olmanın ötesinde kendi başına taşıdığı anlamlar çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Bu anlamda ayağın ve ayakkabının sınıf, toplumsal cinsiyet, ruhsal derinlikler ve travmalar gibi birbirinden farklı bağlamlarda ne gibi anlamlarla karşılık bulduğu araştırılmıştır. Kültürel farklılıklara eşlik eden sanatsal üretimler de söz konusu kültür tarihi içeriğini sanat tarihinden örneklerle değerlendirmeye imkân sağlamıştır. Bu anlamda yalınayak olmak, değerli ya da değersiz ayakkabı giymek, ayakkabıya ve hatta ayağa biçim vermek gibi konular ekseninde kültürel ve toplumsal dinamikleri açığa çıkaran kimi örnekler sunulmuştur. Sanat tarihinde dinsel konuların işlenmesinde ayağın gösterilme şekline bağlı olarak değişen temsil farklarına yine örneklerle yer verilmiştir. Modern ve çağdaş sanatta ise ölüm, fetiş, Oedipus karmaşası ve soykırım bağlamlarında bir imge olarak ayak ve ayakkabı tematik başlıklar altında incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Ayak, ayakkabı, kültür, sanat, imge
|