Osmanlı döneminde ticari, sosyal, kültürel, sanat ve tasarım olmak üzere birçok alanda ilerleme kaydedilmiştir. Bu dönemde Türk sanatının gelişmesine paralel olarak kumaş sanatının gelişmesi de olumlu yönde etkilenmiştir. Devlet kontrolü altında tutulan kumaş dokumacılığına özen gösterilmiş ve desen tasarımlarında özgünlüğün korunmasına dikkat edilmiştir. 16. yüzyılda en verimli dönemini yaşayan saray kumaşları hammadde, desen, tasarım özellikleri açısından en üst düzeye ulaşmıştır. 17. yüzyılda da kumaş desenlerinde motif çeşitliliği artarak devam etmiştir. Türk kültürünün ve sanatının eşsiz özelliklerini yansıtan ihtişamlı kumaşlar imparatorluk sınırlarını aşarak uluslararası üne sahip olmuş, çeşitli müzelerde, sanat galerilerinde yerini almıştır. Günümüzde yurtdışında Osmanlı tekstil sanatına dair pek çok eser müzelerde sergilenmeye devam etmektedir. Bu müzelerden biri Portekiz’in başkenti Lizbon’da bulunan Calouste Gulbenkian Müzesi’dir. Günümüze ulaşan kumaş örnekleri ise zengin kültürel birikimi yansıtmaktadır. Bu çalışmanın amacı Calouste Gulbenkian Müzesi’nde sergilenen kumaşların motif, kompozisyon ve renk vb. olmak üzere tasarım özelliklerini incelemek, belgelemek ve gelecek kuşaklara aktarmaktır. Bu çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Calouste Gulbenkian Müzesi’nde yer alan tekstil ürünleri oluştururken, araştırmanın örneklemi ise müzenin teşhir bölümünde sergilenen 16. ve 17. yüzyıl Osmanlı dönemine ait 14 kumaş örneğidir. Calouste Gulbenkian Müzesinde alan çalışması yapılmıştır. Araştırma kapsamında incelenen kumaşların motif, kompozisyon ve renk özellikleri ayrıntılı olarak açıklanmış ve dijital ortamda çizimi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Gulbenkian Müzesi, tekstil, kumaş sanatı, desen, tasarım