İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 10, Sayı 79  Mart 2021  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Hasan MÜNÜSOĞLU

NO Makale Adı
1615833116 ÖTEKİLEŞTİRİLMİŞ BİR GRUBUN MÜZİĞİNDEN TURİZM VE KÜLTÜREL MİRAS UNSURUNA DÖNÜŞEN REMBETİKO

Rembetiko günümüzdeki popülerliğini kazanıncaya kadar alt kültürün ve dışlanmışların müziği olarak değerlendirilmiştir. Geçmişte bu müzik İstanbul, İzmir, Atina ve Pire şehirlerde icra edilirken, 1923 Lozan Mübadelesiyle derinden değişikliğe uğrayarak, Anadolu’daki varlığı Yunanistan’a kaymıştır. İcracılarının büyük kısmı zorunlu olarak göç etmesi sebebiyle rembetiko bir “göçmen müziği” haline gelmiştir. Aşk, acı, vatan hasreti (nostalji), yoksulluk temalarını işleyen bu müzik, içerdiği sözlerin argo olması ve buzuki gibi çalgılarının doğu kültürüne ait olduğu algısı sebepleriyle zaman zaman yasaklanmıştır. Bu yüzden elit sınıflar tarafından da kabul görmemiştir. Ancak zaman içerisinde çeşitli Yunan sanatçıların rembetikoya yönelmesiyle, bu müzik sınırlı fiziki ve toplumsal alanını aşmış ve daha geniş kitlelere ulaşmıştır. Buna Yunanistan’da yaşanan siyasal ve toplumsal değişimler de eşlik etmiştir. Bu süreçte turizmin gelişmesi ile rembetiko bir açıdan Yunanistan’ı insanların “belleğine işleyen” sesi olmuştur. Bu süreç 2017 yılında rembetikonun UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine dahil olmasıyla yeni bir noktaya erişmiştir. Bu çalışmada, dışlanmış grupların müziği olarak başlayan rembetikonun popülerleşmesi, turizme eklemlenmesi ilişkili konularla birlikte ele alınacaktır. Bu sayede kültürel bir ürününün dinamik karakteri gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Rembetiko, somut olmayan kültürel miras, turizm, göç