19. yüzyıl Alman estetiğinin merkezinde gelişen Einfühlung kavramı, etikten hermeneutiğe, estetikten psikolojiye, fenomenolojiden sanat tarihine kadar pek çok alanda etkili bir kavramdır. Ne var ki bir alandan diğerine, bir dilden bir başka dile geçerken yüklendiği değişimlerle, anlamı kolayca çözülemeyen, ancak pek çok alan için oldukça besleyici, zengin bir kavram haline gelir. Einfühlung kavramının anlamını tam olarak ifade etmek, bu kavramın gelişim tarihini takip etmek kadar zordur ve bu iki zorluk sıkı sıkıya birbirine bağlıdır. Kökleri bir yandan David Hume ve Adam Smith’in sempati anlayışına, diğer yandan J. Gottfried Herder ve Alman Romantizmi’ne, ayrıca R. Hermann Lotze, F. Theodor Vischer gibi isimlerin estetiğine dayanan bu kavram, Einfühlung formunda ilk kez Robert Vischer tarafından kullanılsa da, bir kuram olarak en kapsamlı haline Theodor Lipps ile ulaşır. Lipps’in açıklamalarında Einfühlung, eski sempati anlayışına oldukça yakındır. Ancak Edward Titchener’ın, Einfühlung kavramının karşılığı olarak İngilizcede empathy terimini uygulamaya koymasıyla, bir yandan sempati ve empati arasında tartışmalı bir ayrım belirginleşirken, diğer yandan empati terimi hem pek çok dilde Einfühlung’un karşılığı olarak, hem de başlı başına bir kavram olarak giderek daha yaygın biçimde benimsenir. Einfühlung kavramını Türkçede karşılamak üzere gerçekleştirilen tercüme çalışmaları ise pek çok farklı deyiş ile sonuçlanır. Burada, söz konusu kavram karmaşasından yola çıkarak, Einfühlung kavramının gelişim tarihi ve güncel mirası, ayrıca temsil ettiği kuram incelenecek, böylece kavramın muammalı yapısı aydınlatılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Einfühlung, sempati, empati, estetik, Theodor Lipps