Kimi zaman edebî bir terimin etrafında gelişen tartışmaların o sözcüğün gerçek mahiyetini içinden çıkılmaz bir hale getirdiği muhakkaktır. Özellikle Türk edebiyatına Batı’dan dâhil olmuş bazı kavramlarda bu durum daha da somut bir hal kazanır. Dolayısıyla, Batı’dan alınan bir kavram veya yöntemin köken itibariyle Türk edebiyatında güçlü bir şekilde var olduğu bilindiği halde kavram karmaşasının önüne geçilmesi çoğu zaman zor olur. İroni kavramı, Batı yazınında önemli tartışmalara sahne olmuş ve az önce sözünü ettiğimiz problemi Türk edebî sahasında ağırlıkla hissettirmiş numunelerden biridir. Türkçede ve Türk edebiyatında ironi sözcüğünün ilk kullanım şekli ile şimdi gelinen noktada oluşan anlam farkı bu noktada giderilmesi gereken bir problemin varlığına işaret etmektedir. Bu makalede ironinin kökenlerine inilirken kavramın ilk şeklinden günümüzde kazandığı anlamlarına değin sahip olduğu geniş anlam potansiyeli gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler: İroni, anlam değişmesi, ironist, kurban, kinâye