İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 5, Sayı 21  Bahar I 2016  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Davut YİĞİTPAŞA

NO Makale Adı
1455719450 TUŞPA/ALTINTEPE HALK MEZARLIĞI VE ÇANAK ÇÖMLEĞİ

Urartular, dünyadaki yaşamın öbür dünyada da devam edeceğine inanmışlar ve bu sebeple, mezarlarını oda ya da ev biçiminde yaparak bunların içini özel eşyalarıyla doldurmuşlardır. Ölünün mezara konulmasının ardından ölü yemeği hazırlanmış olmalıdır. Mezarlarda ele geçen çanak çömlek ve hayvan kemiği gibi buluntular söz konusu yemeğin düzenlenmiş olduğunu ortaya koymaktadır. Ölü ile birlikte mezara konulan sunu kapları ve bu kaplarda yer alan yiyecek ve içecekler, ölen kişinin öbür dünya yolculuğu sırasında onlardan istifade etmesi veya ruhların yaşayanlara rahatsızlık vermemesi amacıyla konulduklarını akla getirmektedir. Yiyecekler için açık ağızlı, yayvan tabak ve çanak kullanılırken, içecekler için de yuvarlak ve yonca ağızlı testiler, kadeh, meyvalık, askos ve çömlek kullanılmıştır. Ölü gömme törenleri çeşitlilik arz ettiği gibi gömü tarzlarının değişik biçimlerinin olduğu da görülmektedir. Van/Altıntepe Nekropolü’nde 35 yer altı kaya mezarı, 4 toprak mezar ve 7 urne mezar tespit edilmiştir. Bu mezarlar halkın toplumsal düzeyine göre biçimlenmiştir. Bu mezarlarda ele geçirilen 166’sı tüm toplam 2062 adet seramik astar özellikleri ele alınarak 5 mal grubu tespit edilmiştir: 1- Kiremit (Kırmızı parlak Biainili) Astarlı Mal, 2-Kahverengi Astarlı Mal, 3-Pembe Astarlı Mal, 4-Krem Astarlı Mal ve 5-Gri Astarlı Mal.

Anahtar Sözcükler: Urartu, Tuşpa, Altıntepe Nekropolü, Kaya Mezarları, Sunu Kapları, Çanak-Çömlek, Ölü Gömme Geleneği.