İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 1, Sayı 3   Yaz 2012  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Harun Hilmi Polat

NO Makale Adı
1350839345 GRAFİK TASARIM SÜRECİNDE KULLANILAN AYGITLARIN RENK MODELLERİ

ÖZET
Tasarım Eğitimi veren bölüm programlarında öğrenciler ağırlıklı olarak bilgisayar destekli/tabanlı uygulama çalışmaları yapmakta ve çalışma sürecinde ise bilgisayara bağımlı aygıtlar kullanılmaktadır. Öğrencilerin giriş dersi olan Temel Tasarım dersi içerisinde deneyip öğrendiği renk teorileri ve uygulamaları ile bilgisayar destekli/tabanlı aygıtların renk model ve uygulamalarında farklılıklar oluşmaktadır.
Kırmızı, Yeşil, Mavi vb. renkler sadece birer terimdir. Ancak bir nesnenin yansıyan ışığının spektral bileşenlerini tanımlamazlar. Gözler ve zihin, renk algısı için temel olarak alınan spektral bilgiyi algılarlar. Yayıncılık sisteminde insan gözünün görebildiği tüm renkleri üretebilen bir aygıt yoktur. Renk üretebilen her aygıt, belirli bir renk aralığı veya belirli bir renk evreni içinde çalışır. Renk ile ilişkisi olan ve renk kullanımı söz konusu olan her sektör kendine uygun renk modelini kullanmaktadır.
Bu bağlamda “Renk Modeli” ne demektir? Amacı nedir ve ne işe yarar? Çeşitleri nelerdir? Bir birleri ile benzeşen ve ayrışan yönleri nelerdir? Neden renk dönüşümünü sağlayan, birçok renk modeli vardır? Tasarım aygıtlarında renklerin örtüşmeme nedeni nelerdir? Aygıtlar hangi renk modellerini kullanırlar? Renk modelleri aygıta bağımlımıdır veya aygıttan bağımsız renk modeli var mıdır?
Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, grafik tasarım sürecinde kullanılan temel aygıtlar ve bu aygıtlarda kullan yazılımlarla sınırlı tutulmuştur.
Araştırmanın sonucuna göre; bir renk modelinin amacı, bazı standartlarla genel kabul görmüş bir şekilde renk belirtimini kolaylaştırmaktır. Renk modelinin değerler arasındaki ilişkiyi saptadığı ve renk evreninin de bu değerlerin renk anlamını mutlak olarak tanımladığı anlaşılmıştır. Aynı zamanda bazı renk modellerinin (CIELAB gibi), insanların renkleri algılamasıyla doğrudan ilişkili olduğundan, sabit renk evrenine sahip olduğu ve bu modelleri aygıttan bağımsız modeller olarak tanımlandığı anlaşılmaktadır. Diğer (RGB, CMYK, HSL, HSB vb.) renk modellerinin ise çok farklı renk alanlarına sahip olduğu ve bu modellerin ilişkili oldukları renk evreni veya aygıta göre değişiklik gösterdikleri, bundan dolayı da aygıta bağımlı model olarak tanımlandıkları görülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Renk Modelleri, CIELAB, RGB, CMYK, HSL, HSB.