İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 12, Sayı 109  2023/9  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Afif ATAMAN

NO Makale Adı
1693414935 DEKADRAJ TÜRK SİNEMASI: YILANLARIN ÖCÜ BAĞLAMINDA DİJİTAL FİLM RESTORASYONUN SİNEMADA BİÇEME ETKİSİ

Yirminci yüzyılın başlarında halka açık ilk gösterimlerini yapan sinema, toplumsal ve sanatsal açıdan kitleleri en fazla etkileyen sanat biçimi olarak öne çıktı. Sanat eseri ve eğlence aracı olarak işlev gören sinema, diğer sanat dallarından farklı olarak belirli görsel kurallara uymuş ve kitleleri yönlendirmiştir. Sinema, çerçeve oranı gibi belirli fiziksel kısıtlamalara rağmen kendi stilini oluşturmuş ve tarih boyunca bu çerçeve oranı değişmiştir. Türk sinemasında 1.33:1 çerçeve oranı uzun yıllar standart olarak kullanıldı. Ancak televizyonların ve ardından dijital gösterim mecralarının geniş ekran formatlarına uyum sağlamak amacıyla çerçeve oranları da değiştirmesinin ardından bu durum bazı filmlerde görüntü kaybına yol açtı. Bu çalışma, Türk sineması ve yönetmen Metin Erksan'ın Yılanların Öcü filmi özelinde, dijital film restorasyonunun sinema biçemine etkisini incelenmektedir. Çalışmada öncelikle dijital film restorasyonunun teknik yönleri, gerekçeleri ve etik boyutu ele alınmakta ardından, Yılanların Öcü adlı filmin orijinal ve restorasyonlu kopyaları karşılaştırılarak çerçeve oranının kesilmesinin mizansen ve kompozisyon üzerindeki etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda Yılanların Öcü filminde yapılan dijital restorasyon sonucunda çerçeve oranındaki kesintinin filmin anlamına doğrudan etki eden, yönetmenin amaçladığı mizansen ve kompozisyonu tamamen değiştiren bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Metin Erksan, Dijital Film Restorasyonu, Biçem, Yılanların Öcü, Türk Sineması