İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 12, Sayı 107  2023/7  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Abdullah ELCAN

NO Makale Adı
1692616093 ALTAY TÜRKÇESİNDE HASTALIK İLE İLGİLİ SÖZCÜKLER ÜZERİNE BİR İNCELEME

Söz varlığı çalışmaları içinde bir kavramı merkeze alarak o kavram etrafında oluşan söz varlığı unsurlarını inceleyen tematik söz varlığı çalışmaları, bir dilin kendi iç dinamiklerinden hareketle türetim kabiliyetini göstermesinin yanı sıra o dilin etkileşimde olduğu dilleri ve bu etkileşimin sonuçlarını göstermesi bakımından da önemlidir. Altay Türkçesinin temel söz varlığını Türkçe kelimeler oluşturmaktadır. Bunun yanında Altay Türklerinin önce Moğol sonra da Rus hâkimiyetinde uzun süre yaşamalarına bağlı olarak Moğolca ve Rusça kelimeler Altay Türkçesinin söz varlığına dâhil olmuştur. Altay Türkçesi üzerine yapılacak tematik söz varlığı çalışmaları hem Türkçe kökenli kelimelerin Altay Türkçesindeki sıklığını hem de Altay Türkçesi-Moğolca, Altay Türkçesi-Rusça dil ilişkilerinin derinliğini ve boyutunu göstermesi bakımından önem arz etmektedir. Tematik söz varlığı çalışmaları arasında hastalık kavramı etrafında oluşan söz varlığı incelemeleri de önemli bir yer tutmaktadır. Altay Türkçesi söz varlığı içinde hasta ve hastalık kavramı ile ilgili geniş bir sözcük kadrosu bulunmaktadır. Bu çalışmada, Altay Türkçesinde hastalık kavramı çevresinde oluşan sözcükler ele alınmaktadır. Bu sözcükler, bedensel hastalıklar ve akıl ve ruh sağlığı hastalıkları olmak üzere iki ana başlık; bedensel hastalıklar da kendi içinde on yedi alt başlık altında isim ve fiil olmak üzere tasnif edilmiş; köken ve yapı bakımından incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Altay Türkçesi, tematik söz varlığı çalışmaları, hastalık ile ilgili sözcükler