İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 12, Sayı 109  2023/9  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Gülay KARAKUŞ

NO Makale Adı
1691775757 RESİM-FOTOĞRAF DİYALOĞU ÇERÇEVESİNDE SANATTA ANLAM ÜRETEN BİR MEDYUM OLARAK FOTOĞRAF

İnsan var olduğu günden beri içinde bulunduğu dünyayı anlama, onunla farklı şekillerde bağ kurma çabası içerisinde olmuştur. Bu bağ kurma yollarından biri de sanattır. Zaman, mekân ve koşullarla şekillenen sanat, dönemin sosyal ve teknolojik yapısı doğrultusunda biçimlenir. Sosyal yapı; sanatın içeriğini belirlerken teknolojik gelişmeler yapıtın nesnel varlığının şekillenmesinde belirleyici olur. Bu bağlamda, yapıtın inşasındaki teknik yetkinlik, dönemin teknolojisiyle yakından ilişkilidir. Teknoloji; insan hayatını kolaylaştıran, sunduğu sonsuz olanaklarla sanatın anlatı dilini zenginleştiren yaşama dair önemli bir gerçekliktir. Sanatsal üretim sürecinin temel belirleyenleri arasında yer alan bu unsur, ortaya çıkan yapıtın niteliğini de belirler. İnsanlığın ilk sanatsal üretimleri ile günümüzde yapılan çalışmalar arasında önemli bir yol kat edilmiştir. Örneğin erken dönem resim tekniklerinde boyar madde yapımında yumurta sarısı kullanımı gibi primitif yöntemler kullanılırken bugün gelinen süreçte veri tabanına binlerce imaj yüklenen cebirsel algoritmalarla yapay zekâ ürünü sanatsal çalışmalar yapılmaktadır. Teknolojide kat edilen mesafe izleyicinin yapıtla kurduğu diyalogu da etkilemiştir. Önceleri pasif bir alımlayıcı pozisyonunda konumlanan izleyici artık interaktif bir katılımcı olarak yapıtın tamamlanmasında aktif bir şekilde rol oynamaktadır. Bu çalışmada sanatın evriminde resim fotoğraf diyaloğu çerçevesinde anlam üreten bir medyum olarak fotoğrafın işlevi sorgulanmıştır. Sanatta anlam üretim biçimleri irdelenirken teknik farklılıkların yapıtın kurulumuna etkisi vurgulanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemiyle toplanan verilerle karşılaştırmalı değerlendirmelere gidilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Fotoğraf, resim, sanat, anlam, medyum