İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 12, Sayı 106  2023/6  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Şirin KARAMAN

NO Makale Adı
1691140532 SİVAS ARKEOLOJİ MÜZESİNDE BULUNAN HALI YASTIKLAR

Sivas, el sanatları alanında birçok eser vermiştir. Bu sanatlardan biri olan dokumalar ise Anadolu coğrafyasında ayrı bir yere sahiptir. İnsanların ihtiyaçlarına cevap verecek birçok farklı dokuma ürün yapılmıştır. Halı, yere sermek için yaygı, üzerinde oturmak için sedir/makat, minder, yaslanmak için yastık olarak yapılmıştır. Bununla birlikte namaz kılmak için seccade, malzeme taşımak için heybe, evi güzelleştirmek için duvar süsü, kapı süsü gibi farklı şekillerde görmek mümkündür. Önceki dönemlerde ev döşemelerinde mobilya kullanımı bu kadar yaygın değilken sabit oturma elemanları kullanılırdı. Bunların üzerine sermek için sedir halısı, sırtı yaslamak için ise yastık dokunmuştur. Sedir/makat halısını tamamlayan bir renk ve kompozisyon özelliğine sahip halı yastıkları ayrı bir grup oluşturmaktadır. Eskiden her evde bulunan yastıklar günümüzde kullanımının bitmesi ile tamamen kaybolmuştur. Bu çalışmada müze bünyesinde bulunan yörenin küçük bir örneklemi olan halı yastıklar incelenmiştir. Sivas’ın yöresel halı yastıklarının örnekleri bulunmaktadır. Bunun yanında bağışlanan halı yastıkları, Anadolu’nun farklı yörelerine ait örnekler içermesi nedeni ile çalışmaya değer bulunmuştur. Halı yastıkların envanter bilgilerinden yararlanılmıştır. Bunun yanında fotoğraflanmış yastıkların desenleri çizilmiştir. Renk ve kompozisyon özellikleri tespit edilmiştir. Halıcılığa ait literatür taraması yapılmıştır. Motiflerin yöresel söylenişleri hakkında görüşmeler yapılıp tespitlerde bulunulmuştur. Bu çalışma ile alana katkı sağlanması ve kayıt altına alınması amaçlamıştır. Çalışmamıza konu olan örneklerin motifleri çizilerek bu motiflerin gelecek nesillere aktarılması amaçlanmış ve gerektiğinde kullanıma hazır hale getirilmesi sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Sivas, dokuma, müze, halı, yastık