İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 12, Sayı 107  2023/7  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Burcu Nur CENGİZ, Gülçin KARACA

NO Makale Adı
1689949246 CRUELLA (2021) KARAKTERİ ÖZELİNDE AVANGARD VE ASİ: GÖSTERGEBİLİMSEL BİR İNCELEME

Medya ve eğlence sektöründe dünyanın en büyük şirketlerinden Walt Disney’in 101 Dalmaçyalı isimli animasyon filminin kötü kahramanı olarak bilinen Cruella de Vil, siyah-beyaz saçları ve farklı stili ile belleklerde yer edinen bir çizgi film karakteridir. Giydiği ve tasarladığı, sergilediği veya performe ettiği kostümlerle Disney’in en şık kötü’sü olma potansiyeline sahip bu karakterin 2021 yılında yönetmenliğini Craig Gillespie’in yapmış olduğu ‘Cruella’ isimli sinema filminde çocuk rolünde izleyici karşısına çıkması ve başından geçen olay örgüsü, sahnelerde yer verilen sembolik malzeme kullanımları, karakterler arası ilişki ve diyaloglar göstergebilimsel okuma yapma imkânı vermektedir. Araştırmada sanat ve yaratıcılık psikolojisi perspektifinden Cruella karakteri ele alınmış ve özgün bir semiyolojik analizi gerçekleştirilmiştir. Malefiz, Joker gibi postmodern dinamiklerle yeniden yorumlanan animasyon ve film karakterlerinden biri olarak Cruella’nın geleneksel imge dönüşümü, kötü-iyi, cadı-kahraman, yaşam-sanat gibi parametrelerdeki keskin sınırları ortadan kaldırmaktadır. Cruella’nın kostüm tasarımı ve performanslarında karakterin yaratıcılığını besleyen asi mizacı, Kanadalı psikiyatrist Eric Berne’nin Transaksiyonel Analizi’nde yer verdiği Çocuk Ego kavramı ile ilişkilendirilmekte, Dada’nın ve Dadaist yaklaşımları benimseyen avangard sanat yönelimleri üzerinden incelenmekte ve göstergebilimin eklemli örüntüsüne kazandırılmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Cruella, çocuk ego, Dada, avangard, kostüm-performans