Toplumsal aralık; politik, ekonomik ve soysa-kültürel değişimlerle birlikte hali hazırda bulunan toplum yapısının yeniliklere ayak uyduramaması neticesinde, dönüşen toplum yapısı ile arasında oluşan mesafedir. Bu bağlamda toplumda oluşan boşluğu dolduran tampon kurumlardan biri olarak sanat devreye girmektedir. Nicolas Bourriaud İlişkisel Estetik eserinde 1990 sonrası sanatını sosyolojik açıdan değerlendirmekte ve ilişkisel sanatı, modern çağın toplum yapısında oluşan çatlakların yara bandı olarak görmektedir. Toplumsal yaraların ancak insani ilişkilerin arttırılması ile sarılacağından hareket etmektedir. Böylesi bir ilişki üzerine kurulan sanatın estetiği; izleyicinin katılımcıya, uzamın insani ilişkiler uzamına dönüşmesi ile anlam kazanmaktadır. Bu çalışmada toplumsal gelişmeleri ile uzam algısı ilişkisinden hareketle 1990 sonrası sanatının vardığı noktaya değinilmektedir. Uzam, toplumsal aralık ve ilişkisel uzam gibi kavramlarla ilişkisel sanat mercek altına alınmaktadır. İlişkisel uzam kavramı ön planda tutularak, uzama insani ilişkiler uzamı olarak yaklaşan sanatçılardan bazılarına yer verilmektedir. Günümüz sanatında toplumsal aralıktan doğan uzam algısının yeni estetik değeri ve ilişkisel örüntü üzerine kurulu bağlamlarının değerlendirilmesi hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Uzam, toplumsal aralık, ilişkisel estetik, ilişkisel sanat, ilişkisel uzam