Kölelik, binlerce yıldır dünya üzerinde varlık gösteren bir kurumdur. İnsanları hak ve hürriyetlerinden mahrum bırakan kölelik sistemi, Antik Dönem’den günümüze kadar uzanan köklü bir geçmişe sahiptir. Rusya'da da Ortaçağ’da ortaya çıkan kölelik kurumunda, köle sınıfını önceleri savaşlarda esir alınan farklı ırklara mensup kişiler oluştururken bu durum ülkenin tarıma dayalı bir ekonomi prensibine geçmesiyle birlikte değişir ve köylü halkın köleleştirilmeye başlandığı görülür. XI. yüzyılda Kiev Rus Devleti zamanında özgür olmayan köylü yoktur ancak ülke sınırlarını genişletmek amacıyla yapılan savaşlarda kullanılacak asker sayısının ve elbette ordunun maddi gücünün arttırılabilmesi için köylülere ihtiyaç duyulmuş ve köylülerden vergi alınmaya başlanmıştır. Savaşlarda kazanılan yeni yerlere köylüler yerleştirilmiş, bu köylülere devlet tarafından işletmeleri amacıyla toprak verilmiş ve tarımla uğraşmaya teşvik edilmiştir. Devlet, köylülere verdiği toprakların karşılığında vergi almıştır. Yıllar içerisinde alınan vergilerin artması, yeni vergi koşullarının gelişmesine ve köylüler arasında gelir durumlarına göre ayrımlar yapılmasına neden olmuştur. XIV. yüzyıla doğru tüm köylüler devlete bağlanarak vergi yükümlülüğüne tabi tutulmuş ve kölelik yolunda ilk adım atılmıştır. XVI. yüzyılda ise çıkarılan kanunnamelerle birlikte köylü halk tamamen toprağa ve devlete bağlanarak resmi olarak köleleştirilmiştir. Bu özelliğiyle Rusya'daki kölelik sistemi diğer dünya ülkelerindeki kölelik sistemlerinden ayrılır. Diğer dünya ülkelerinde başka ırklara mensup kişiler köle olarak kullanılırken, Rus devletleri, kendi halkını, kendi köylüsünü köleleştirmiş ve tüm ekonomisini onlar üzerinden yürütmüştür. Rusya'da kölelik kurumu, yüzyıllar boyunca ülkenin temel ekonomik kaynağı olmuştur. Rusya'da kölelik sistemi, Batı Avrupa'da ortaya çıkan ve tüm dünyada etki gösteren aydınlanmacılık ve hümanizm hareketleri sonucu, ülkenin önde gelen aydın kesiminin çabası ve etkisiyle ancak XIX. yüzyılda Çar II. Aleksandr zamanında kaldırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kölelik, Rusya’da toprak köleliği sistemi, toprak köleliğinin kaldırılması