İnsanın tarihine dair bilgimiz, resimle başlar. Tarihin henüz yazıyla kayıt altına alınamadığı çağlarda mağara duvarlarına yapılan çizimler, ilkel insanların yaşamları hakkında ilk ipuçlarını verir. Bu ilk dilsel göstergelerde yazı ve resim birbirinden neredeyse ayırt edilemez hâldedir. Gelecekte alfabenin nüvesini de oluşturacak olan bu ilk çizimler/resimler, yazıyla resmin, tarihin başlangıcından beri iç içe olduğunu kanıtlar. Sonraki yüzyıllar boyunca da daimî bir devam-değişim ilişkisi içinde olan bu görsel temsiller arasındaki bağlantı, Antik Çağ Yunan filozoflarından günümüz sanat eleştirmenlerine kadar hem felsefenin hem sanatın konusu olmuş ve pek çok farklı bakış açısı altında incelenmiştir. Tarih boyunca mağara duvarlarından kil tabletlere, kil tabletlerden tuvale, tuvalden kâğıda aktarılan şiir ve resim, zaman zaman ayrı kollardan gelişimlerini sürdürseler de birbiri üzerindeki etki ve yansımaları daima devam etmiştir. Günümüzde birbirine esin kaynağı olmaya devam eden bu iki sanat dalının etkileşimi, yoğun duygulanımlar ve izlenimler içeren çok farklı ürünlerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Çalışmamız, Ege Üniversitesi tarafından desteklenen ve Haziran 2022'de tamamlanan, 21951 IP numaralı, Türk şiiri ile Türk resmini buluşturan Şiirden Baskıresme Yansımalar adlı Bilimsel Araştırma Projesi'ne (BAP) dayanmaktadır. Çalışmamıza, Türk şiiriyle Türk resmini buluşturan Şiirden Baskı Resme Yansımalar adlı e-kitap kaynaklık etmektedir. Aynı adlı projenin çıktısı olan bu e-kitapta özgün baskı resim alanında çalışmalar yapan 40 baskı resim sanatçısı, Cumhuriyet dönemi Türk şiirine ait 40 şiiri yorumlamıştır. Bu çalışmanın sonucunda ortaya çıkan 40 baskı resimden çalışmanın tamamı hakkında fikir vereceği düşünülen 6’sı (%15’i) nitel araştırma deseninde, yazınsal ve görsel parçaları inceleme yöntemleri olan ekfrasis ve göstergelerarasılık yöntemleri ışığında incelenmiştir. Amaç, tarihin ilk çağlarından beri insanın kendini ifadesinin farklı yolları olan resim ve yazının insan empresyonunda yarattığı buluşma noktalarını keşfedebilmek ve görsel sanat eserleriyle yazınsal metinler arasında kurulan ilişkilere bir katkı sunmaktır.

Anahtar Kelimeler: Şiir, baskı resim, ekfrasis, göstergelerarasılık, eğitim