İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 5, Sayı 21  Bahar I 2016  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Emel BULMUŞ

NO Makale Adı
1457640256 DENİZLİ BEYLERLİ KASABASI KADIN ŞALVARLARININ BİÇİMSEL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Yöresel giysilerimiz kültürümüzün ayrılmaz bir parçasıdır. Kültürümüzün gelecek nesillere aktarılmasında önemli bir yere sahiptir. Teknolojide meydana gelen değişim, tekstil sektöründeki yenilikler ve makineleşme giysilerimizin yok olmasına sebep olmuştur. İnsanların giyim şekilleri, yaşanılan bölgenin gelenek görenekleri, ekonomik durumu ve yaşam şekli hakkında bize bilgi vermektedir. Kültürümüzün yok olmaması kültürel değerlerin yaşatılmasıyla mümkündür. Bu amaçla yöresel giysilerimiz kayıt altına alınarak yok olması engellenmelidir. Araştırma kapsamında Denizli İli Çardak İlçesi Beylerli Kasabası kadın şalvarları araştırılmıştır. Gözlem ve görüşme tekniği kullanılarak 6 adet kadın şalvar oluşturulan gözlem fişleri doğrultusunda; kullanılan malzeme, renk, model, kesim, dikim, boyut özellikleri açısından incelenmiştir. Şalvarın kumaş özelliklerine bakıldığında en çok desenli basma kumaş kullanılmıştır. Bunun dışında jarse ve pazen kumaş kullanıldığı da görülmektedir. Kasabada basma kumaş hemen her yerde kullanılmaktadır. Köy içi gezmelerde, tarlada, sokakta basma şalvarlar giyilmektedir. Jarse kumaştan yapılan şalvarlar ise genellikle tarla ve hayvan işlerinde kullanılmaktadır. Geç kir tutması ve yıkamanın daha kolay olması tercih sebebi olmuştur. Pazen kumaş da kasabada genellikle yaşlılar tarafından sıcak tuttuğu için tercih edilir. İç don olarak kullanan yaşlılar da vardır. Şalvarların kalıp özelliğine bakıldığında kalıp sisteminden yararlanmadıkları görülmektedir. Şalvarların iş kolaylığı sağlayacak şekilde kesildiği dikkat çekmektedir. Şalvarlara bakıldığın daha çok düz dikdörtgen kesimlerin olduğu, aralarına ağ parçası eklendiği görülmektedir. Şalvar yüksekliği ve paça genişliği birbirine benzemektedir. Şalvarlarda cep kullanma ihtiyaçtan ortaya çıkmıştır. Anahtar, telefon koymak için zaman için de cepler şalvarın bir parçası haline gelmiştir. Şalvarların paçalarının lastikli ya da lastiksiz olması kişiye ve kullanacak yere göre değiştiği belirtilmektedir. Tarlada ve hayvan işlerinde kullanılan şalvarlarda paçalar lastikle büzülerek bileğin biraz üzerine çekilmektedir. Bu sayede paçaların ayaklara takılması engellenmiş olmaktadır. Şalvarların dikiş özelliklerine bakıldığında tümünde makine dikişi kullanılmıştır. Evinde makinesi olmayanlar kasaba içinde yakınlarına diktirmektedir. Şalvarlar desenli kumaşlardan yapıldığı için süsleme özelliği olmadığı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Denizli, Çardak, Beylerli Kasabası, Yöresel Giyim, Şalvar