İdil Sanat ve Dil Dergisi
www.idildergisi.com
Cilt 2, Sayı 10  Güz 2013  (ISSN: 2146-9903, E-ISSN: 2147-3056)
Meryem UZUNOĞLU

NO Makale Adı
1369815192 KÜLTÜR-SANAT İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA ÖZGÜN TÜRK RESMİ OLUŞTURMA ÇABALARI

Osmanlı İmparatorluğunun son dönemlerinde başlayarak Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra da devam eden Batılılaşma hareketi Doğudan Batıya göçün olağan bir sonucudur. Ancak bu süreç, kendi iç dinamikleri nedeniyle Türk tarihindeki diğer kültürleşme süreçlerinden farklı özellikler göstermektedir. Bunlardan ilki, coğrafyaların uzaklığı nedeniyle Anadolu halkının Batı kültürü ile Avrupalılar aracılığıyla değil de Batı kültürünü benimsemiş olan Türkler aracılığıyla karşılaşmış olmasıdır. Bu nedenle Batılı kültür formları halk kitleleri tarafından benimsenmekte zorlanmış ve uzun süre dayatma olarak algılanmıştır. İkincisi ise Modernleşme programı çerçevesinde Batı’ya gönderilen sanat öğrencilerinin Avrupa’da karşılaştıkları sosyo-kültürel ortamdır. Batı sanatını öğrenerek Modern Türkiye’nin yükselen değerlerini yansıtacak özgün bir sanat dili oluşturmaları beklenen gençler 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Avrupa’da kapitalizm ve I. Dünya savaşının toplumsal yapıda meydana getirdiği kaosun sanatı ile karşılaşmışlardır.
1930’lu yıllarda Devlet- Sanat- Sanatçı ilişkileri ve “Milli Sanat” konularındaki tartışmaların ardından kübist, inşacı ve dışavurumcu anlayışta resimler yapan “Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği” ile “D Grubu” üyesi bazı sanatçılar bunalımın ifadesi olan modern sanat formları ile Türk İnkılabı’nın anlatılamayacağı yönünde eleştiriler almışlardır. Bu yıllarda düzenlenen İnkılap Sergileri, Devlet Resim Heykel Sergileri ve Yurt gezileri gibi etkinlikler sanatçıların milli ve mahalli konulara yönelmesine neden olmuş; Batı sanatının ilkeleri ile Türk İslam sanatını sentezleyerek özgün üslup arayışlarına yönelmişlerdir. Batılılaşma politikaları çerçevesinde Çağdaş Türk Sanatı oluşturma yolundaki uğraşlar 1950’li yıllara kadar devam etmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kültür, Sanat, Modernleşme, Milli Sanat, Çağdaş Türk Resmi