ÖZET

Sinema tarihi, sinema ve belgesel teorisi üzerine eğitim alan Kutluğ Ataman, 1998 yılından bu yana gerçekleştirdiği video yerleştirmelerinde kimlik olgusunu, beden ve cinsiyet politikaları, ve ötekilik kavramları bağlamında ele almaktadır. Ataman, gerçeklik hakkında değil, gerçekliğin sunumunun gerçekliği hakkında filmler yapmaktadır.

Kutluğ Ataman yapıtlarında, gerçek yaşamdan seçtiği modeller ve onların dünyayı ve kendilerini algılayış biçimlerinin çeşitliliği aracılığıyla gerçekliğin değişken ve çok yönlü doğasına vurgu yapmaktadır. Ona göre çoğaltılabilir bir yapısı olan kimlikler de değişkendir. Sanatçı özel bir kimlik tipine odaklanmak yerine kamerasını toplumun kıyısında yaşayan aykırı kişilere yöneltmiştir. Çoğunlukla kadın olan bu insanlar, onun kamerasının karşısında hikayelerini anlatırlarken kimliklerini yeniden inşa etmektedirler.

Ataman, “Semiha B. Unplugged” ve “Ruhuma Asla”da öznelerinin makyaj ve giyinme süreçlerini de esere dahil ederek, bu anlatının ayrılmaz bir parçası haline getirmiştir. “Peruk Takan Kadınlar”da yan yana dizilmiş dört ekranda dört farklı kadın baskı altındaki kimliklerini değiştirmek ve yeniden inşa etmek için peruktan bahsederlerken bu ekranların birlikteliğinden oluşan büyük çerçevede Ataman Türkiye’deki otoriter kimlik politikalarına dikkat çekmektedir.

Bu araştırma kapsamında Kutluğ Ataman’ın yapıtları, kimliğin yeniden inşası bağlamında incelenmiştir. Sanatçının yapıtlarında konuyu ele alış biçimi ve tekniği üzerinde durulmuş; “Semiha B. Unplugged”, “Ruhuma Asla”, “Peruk Takan Kadınlar”, “Bir artı Bir” ve “Küba” adlı video yerleştirmeleri çözümlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kutluğ Ataman, Kimlik, Video Yerleştirme