ÖZET:
Güzel/Edebi sanatların ortak kullandıkları terimler vardır. Bu terimleri herkes kendi ilgilendiği alan açısından değerlendirir ve kullanır. Fakat bazı terimler bir türlü istenen yaygınlığa ulaşamaz ve her konuyla ilgili kişi yeni bir terim ortaya atar. Böylece aşağı yukarı aynı amacı anlatmak için birden çok terim kullanılmaya başlar. Her yazar kendi terimini savunur. Böylece ortaya terim kargaşası çıkar. Aynı bilim dalını çalışan iki kişi ortak bilim dilini kullanamaz olurlar. Bazen bu çok yaygın bir kelimede bile görülebilir. Çünkü her “yeni” yanında problemlerle birliktedir. Fakat bazen terminolojiye yeterince hakim olamamak, yabancı kelimelerin/kültürün de etkisiyle zaten var olan terim yerine başka bir terim kullanmayı da beraberinde getirir. Kendi kültürüne hakim olamadan yabancı kültüre hakim olanlar da bu durum çok görülür. Bu yazı gerek edebi sanatlar/ halk edebiyatı/ halk kültürü/ türk müziği gibi alanlarda kullanılan bazı terim sorunlarına özellikle Türk müziğinde “orijinal, nazire, icra” terimleri yanında “çeşitleme/ aranjman/ aktarma/ öykünme/ giydirme/ varyant” ve “kalıp ezgi/ motif ifade/ kalıp motif” gibi aynı amacı ifade eden terim karışıklığı üzerinde durmaktadır.
Anahtar kelimeler: Çeşitleme, Nazire, Varyant, Kalıp Ezgi, Terminoloji